Γράφει ο Κων/νος Δ. Κούτρας, (αποκλειστικά γιά τα Ιστορικά Θέματα)
Το άρθρο που ακολουθεί καταγράφει μικρές ιστορίες από τη δράση της Β’ ΜΚ στον Ελληνικό Εμφύλιο 1946-49, όπως μου τις αφηγήθηκε ο πατέρας μου Δημήτριος Γ. Κούτρας, καταδρομέας της Μοίρας από τον Νοέμβριο του 1947 έως τον Δεκέμβριο του 1949. Πρόκειται για μικρά αυτόνομα «επεισόδια» της περιόδου, τα οποία παρατίθενται χωρίς χρονική αλληλουχία ή αφηγηματική αλληλεξάρτηση, συμπληρωμένα με ιστορικές παραπομπές που ελπίζω πως βοηθούν τον αναγνώστη να τα τοποθετήσει στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο του Εμφυλίου, ενώ συνοδεύονται κάποιες φορές από σκέψεις δικές μου και σχόλια προσωπικά – το αν είναι σχετικά ή όχι, τεκμηριωμένα ή μη, ας το κρίνει ο αναγνώστης.
Ο πατέρας μου Δημήτριος Γ. Κούτρας (1922-2003) (τον οποίο ελάχιστες φορές στη ζωή μου άκουσα να τον προσφωνούν με κάτι διαφορετικό από το έξοχο «Μήτσος») κατετάγη στον Ελληνικό Στρατό τον Σεπτέμβριο του 1947. Με ορεινή καταγωγή από το Λευκαδίτι της Δωρίδας και προηγούμενη εμπειρία στον ανταρτικό αγώνα από το 5/42 ΣΕ του Συνταγματάρχη Δημητρίου Ψαρρού, επελέγη για τις Δυνάμεις Καταδρομών και μετατέθηκε στο Κέντρο Εκπαίδευσης της Βουλιαγμένης (ΚΕΜΚ) τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς. Στο τέλος Φεβρουαρίου 1948 τοποθετήθηκε στη Β’ Μοίρα Καταδρομών, όπου παρέμεινε μέχρι την απόλυσή του, τον Δεκέμβριο του 1949. Η θητεία του συμπίτει σχεδόν απόλυτα με την συγκρότηση και την πολεμική δράση της Β’ ΜΚ, η οποία είχε ξεκινήσει από τον Αύγουστο του 1947 ως «Β’ Διοίκησις Καταδρομών». Εκπαιδεύθηκε στα βαρέα όπλα, ονομάσθηκε Δεκανέας αρχηγός στοιχείου όλμου τον Μάιο του 1948 και προήχθη σε Λοχία τον Φεβρουάριο του 1949. Συμμετείχε σε όλες τις επιχειρήσεις της Μοίρας ανελλιπώς και τιμήθηκε με δύο Πολεμικούς Σταυρούς Γ’ Τάξης.
φωτό 1. Το ατομικό βιβλιάριο του Δημ. Κούτρα και ένα από τα αυθεντικά διακριτικά των ΛΟΚ 1946-49 (Αρχείο Οικ. Δ. Κούτρα)
Το τελικό ερέθισμα για την συγγραφή του άρθρου προήλθε από ένα ενδιαφέρον βιβλίο που διάβασα πρόσφατα: «Από τον Ιερό Λόχο στους Θρυλικούς ΛΟΚ», του Στρατηγού Γ. Δ. Αραμπατζή (Εκδόσεις Δούρειος Ίππος, 2013). Διάβάζοντάς το, διαπίστωσα – για πολλοστή φορά – πως μία σύντομη πρόταση ενός τέτοιου βιβλίου, μία «ασήμαντη» εγγραφή, μία γραμμή του κειμένου, μπορεί να περικλείει μία μικρή – και δοξασμένη ή πικρή, αλλά πάντως ενδιαφέρουσα – ιστορία από τους αγώνες που έδωσαν οι καταδρομείς στον άγριο Ελληνικό Εμφύλιο του δεύτερου μέρους της δεκαετίας του ’40. Η Ιστορία γράφεται πάντα με τα «μεγάλα» γεγονότα, τις κεντρικές πολιτικές επιλογές και αποφάσεις, τις μείζονες στρατιωτικές κινήσεις. Κάποια αξία όμως έχουν και οι μικρές ψηφίδες, οι προσωπικές ιστορίες και τα καθημερινά γεγονότα σε μία πολεμική περίοδο. Κάποιες φορές δε, ίσως να δείχνουν πιο ανάγλυφα τις άγριες και σκληρές πτυχές του πολέμου, τις εύθυμες (ναι, υπάρχουν και αυτές, σπανιότατα) ή, ακόμη περισσότερο, τον παράξενο και τραγικό χαρακτήρα της ανθρώπινης Μοίρας. Έτσι, αποφάσισα να συνθέσω τα κομμάτια των αφηγήσεων που βρίσκονταν στο μυαλό μου και στα σημειωματάριά μου, με την πεποίθηση πως ίσως ο αναγνώστης βρεί κάτι ενδιαφέρον στις ιστορίες που ακολουθούν. Στο κείμενο έχουν προστεθεί φωτογραφίες και κειμήλια από το οικογενειακό μας αρχείο καθώς και μερικές εμβληματικές φωτογραφίες των Δυνάμεων Καταδρομών που μπορεί κανείς να βρεί και στο διαδίκτυο. Μερικές προέρχονται από τα επίσημα αρχεία του ΓΕΣ, οι περισσότερες όμως προέρχονται από την δουλειά του Αμερικανού φωτογράφου Βert Hardy που κάλυπτε τον Εμφύλιο ως μέλος του δημοσιογραφικού επιτελείου των ΗΠΑ[1]. Στη σελίδα 330 του βιβλίου του Στρατηγού Γ. Δ. Αραμπατζή, στον Πίνακα Πεσόντων καταδρομέων στον Εμφύλιο, ο αναγνώστης θα βρεί την παρακάτω εγγραφή:
Οπλίτης Κούτρας Ευάγγελος, Β’ ΜΚ, Βίτσι 10-16 Αυγούστου 1949
Το είδαμε: εδώ
Αν σας άρεσε κάντε Like:
