της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγος, medlabnews.gr
To σαλέπι, του οποίου το επιστημονικό όνομα είναι όρχις, χρησιμοποιείται για την τόνωση των ασθενών κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής τους.
Το ρόφημα που παράγεται δρα κατά της δυσεντερίας και του ξερόβηχα με φλογώσεις. Το σαλέπι προέρχεται από την αποξήρανση και κονιορτοποίηση του βολβού ενός φυτού, που ήταν γνωστό πολλούς αιώνες πριν στον Ελλαδικό, αλλά και στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου, με το όνομα Όρχις (Orchis mascula, της οικογενείας των Ορχιδωδών). Του αποδίδονταν ιδιότητες αφροδισιακές, γι’ αυτό και πέρασε στη λαϊκή παράδοση ως Σερνικοβότανο. Το βότανο που χάριζε στις γυναίκες αρσενικά παιδιά! Πράγματι, αν καταφέρουμε να εξάγουμε απ’ την Γη ένα ακέραιο φυτό τότε θα διαπιστώσουμε ότι αντί για ρίζα φέρει δύο περίπου ισομεγέθεις κονδύλους, οι οποίοι μοιάζουν με όρχεις. Βέβαια δεν έχουν όλα τα φυτά της οικογένειας των Ορχεϊδών, κονδυλώδη ριζώματα που να μοιάζουν με όρχεις, όμως τα φυτά που έχουν αυτούς τους όρχεις είναι τα τυπικά της οικογένειας. Οι κόνδυλοι αποξηραίνονται, αλέθονται και από τη σκόνη τους γίνεται το θαυμάσιο αυτό αφέψημα, που «ευφραίνει και το στόμα και την ψυχή», όπως έλεγαν οι παλιοί. Και γνώριζαν με την απλοϊκή τους σοφία ότι και στο σώμα προσφέρει θαυμαστά οφέλη.
Το σερνικοβότανο κρύβει ένα μύθο από πίσω του. Η ελληνική μυθολογία θέλει τον Όρχι γιο Σατύρου και Νύμφης, να μεταμορφώνεται χαριστικά σε ορχιδέα όταν προσέβαλε (ή σκότωσε) μια Βακχική Ιέρεια. Η εν λόγω ορχιδέα είναι διαδεδομένη ήδη από την αρχαιότητα και για του λόγου το αληθές η πρώτη αναφορά γίνεται από τον Θεόφραστο ο οποίος έδωσε την ονομασία στις ορχιδέες λόγω του σχήμα τους, ενώ την αξία αυτών των ορχιδέων είχαν περί πολλού ο Ασκληπιός, ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός. Ο Διοσκουρίδης μάλιστα αναφέρει ότι ο συμπαγής και ευτραφής κόνδυλος είναι ο αρρενογόνος, ενώ ο μαραμένος είναι ο θηλυγόνος « και περί ταύτης δε ιστορείται την μεν μείζονα ρίζαν, υπό ανδρών εσθιομένην, αρρενογόνον είναι, την δε ελάττονα υπό γυναικών θηλυγόνον.». Στην Αρχαία Ρώμη επίσης παρασκεύαζαν ροφήματα και ποτά από τη ρίζα της ορχιδέας, τα οποία μάλιστα ονόμαζαν σατύρια ή πριάπισκα (satyrion, priapiscus), με τη δεύτερη ονομασία να προέρχεται από τον Πρίαπο, θεό της γονιμότητας μαρτυρία των αφροδισιακών ιδιοτήτων που αποδίδονταν και από εκείνους στο φυτό αυτό. Στη Μεσαιωνική Αγγλία, οι μάγισσες της εποχής χρησιμοποιούσαν το φρέσκο κόνδυλο για να προσελκύουν αληθινή αγάπη και το μαραμένο βολβό για να σβήσουν παράνομους πόθους. Το σαλέπι σα ρόφημα καταναλωνόταν μαζικά σε Αγγλία, Γαλλία από το 15ο αιώνα και μέχρι την αντικατάστασή του από τον καφέ και τσάι. Σήμερα αποτελεί ένα ρόφημα που επιστρέφει στο προσκήνιο τόσο για την εξαίσια γεύση του, όσο και για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
H συνέχεια εδώ: medlabgr
Το είδαμε: εδώ