Tον Ιούλιο 1821—τότε που οι μεν Μωραΐτες υπό τον Κολοκοτρώνη πολιορκούσαν ακόμη την Τριπολιτσά, οι δε προμαχούντες Σουλιώτες είχαν ανακαταλάβει το Σούλι και την “ἀκρότομον Κιάφαν”, το απόρθητο Β.Δ. φρούριο της Ελλάδος—άρχισαν να φθάνουν στήν Ελλάδα καλά νέα από την Ρωσία, τα νέα που οι εμπόλεμοι Έλληνες επρόσμεναν επί τέσσερεις μήνες. Κατ' εκείνο τον μήνα, έλαβε χώρα η εθναρχική παρέμβαση του Καποδίστρια στα δύο μείζονα μέτωπα του Αγώνα της Παλιγγενεσίας:
Α. Εξωτερικό (γεωστρατηγικό) μέτωπο. Στις 6 Ιουλίου 1821, ο Ρώσος πρέσβυς στην Κωνσταντινούπολη Βαρώνος Στρογγανώφ επέδωσε στην Πύλη το φιλελληνικό τελεσίγραφο πολέμου της Ρωσίας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το οποίο είχε συνταχθή πρωταρχικώς από τον ίδιο τον Καποδίστρια και είχε αποσταλεί από την Αγ. Πετρούπολη στη Ρωσική πρεσβεία στην Κωσταντινούπολη στις 16 Ιουνίου 1821. Διά του Καποδιστριακού τελεσιγράφου της Ρωσίας, τυπικώς μεν ο Μείζων Ελληνισμός σε μη εμπόλεμες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ετίθετο υπό την άμεση (στρατιωτική) προστασία της Ρωσίας, ουσιαστικώς δε η Ελληνική Επανάσταση ετίθετο υπό την (γεωπολιτική) αιγίδα της Ρωσίας. Δηλαδή, ματαίως ο Καγκελλάριος Metternich της Αυστριακής Αυτοκρατορίας ήλπιζε ότι ο Τσάρος θα προέβαινε σε ρητή αποκήρυξη της εξέγερσης των ραγιάδων στον ελλαδικό χώρο, ειδικά μετά την κάθοδο του Δημητρίου Υψηλάντη στην Ελλάδα. Το προηγούμενο (precedent) της από 14 Μαρτίου 1821 αποκήρυξης του κινήματος του Αλεξάνδρου Υψηλάντη στη Μολδοβλαχία από την Ρωσία (κατ' εντολή του Τσάρου και διά γραφίδος Καποδίστρια) δεν επανελήφθη από την Ρωσία στη περίπτωση της επαναστάσεως των ραγιάδων στην Ελλάδα, δηλαδή η Ρωσία ενεφανίζετο (κατ' αντιδιαστολή προς την ρητή αποκήρυξη του κινήματος στη Μολδοβλαχία) ότι υπεστήριζε σιωπηρώς την Ελληνική Επανάσταση στο πρώτο τετράμηνο κλιμακώσεώς της στον ελλαδικό χώρο. Ακόμη χειρότερα για τον Metternich και άλλους ευρωπαίους ηγεμόνες, διά του κειμένου τού Ρωσικού τελεσιγράφου οι εξεγερμένοι ραγιάδες ανεγνωρίζοντο ως έθνος («Ἑλληνικὸν ἔθνος»), για πρώτη φορά ρητώς σε επίπεδο Διεθνούς Δικαίου, και μάλιστα ως εμπόλεμο έθνος, έτι δε περισσότερο ως εμπόλεμο έθνος υπό γενοκτονιακό διωγμό («τῶν Ἑλλήνων πολεμούντων εἰς ἀποφυγὴν τῆς ἀφεύκτου φθορᾶς των», σύμφωνα με το κείμενο του τελεσιγράφου).
Β. Εσωτερικό (ελλαδικό) μέτωπο. Σχεδόν ταυτόχρονα, κατά τον ίδιο μήνα, ο Καποδίστριας απέστειλε την από 17 Ιουλίου 1821 διαγγελματική του εγκύκλιο προς τους εμπόλεμους Έλληνες. Φαινομενικά, έναντι του Τσάρου, ο σκοπός εκείνης της εγκυκλίου του Καποδίστρια ήταν η στοιχειώδης πολιτική και πολεμική ευθυγράμμιση του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων με την συμμαχική κινητοποίηση του Ρωσικού Στρατού εν όψει του επαπειλούμενου τότε Ρωσο-Τουρκικού πολέμου. Σε εκείνο το πλαίσιο, η επιστολή με το Καποδιστριακό διάγγελμα («῾Υπόμνημα περὶ τῆς Τύχης τῆς Ἑλλάδος») εγράφη στη Γαλλική—ώστε να είναι ευχερώς αναγνώσιμη από τον Τσάρο—και προσέλαβε την μορφή προσωπικής επιστολής του Καποδίστρια προς τον Μητροπολίτη Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιο, που διέτριβε τότε στην Πίζα της Ιταλίας. Εκείθεν η επιστολή διεβιβάσθη στον Μαυροκορδάτο στο Μεσολόγγι, στη δε συνέχεια ο Μαυροκορδάτος την κοινοποίησε στην ηγεσία των εμπολέμων Ελλήνων (προεστώτας, προκρίτους και πολεμάρχους), μεταφρασθείσα πιθανόν υπό του Γεωργίου Πραΐδη, μετά συναφών (19) επισημειώσεων του Μαυροκορδάτου.
Εθνικοποίηση της Ελληνικής Επαναστάσεως
Κατ΄ ουσίαν όμως, διά εκείνου του εν τοις πράγμασι διαγγέλματος (17 Ιουλίου 1821), ο Καποδίστριας υπεδείκνυε προς τον Μαυροκορδάτο διά του Ιγνατίου—δεδομένου ότι στο κείμενο του διαγγέλματος ο Καποδίστριας ανεφέρετο ονομαστικώς μόνον στον Μαυροκορδάτο—να αναλάβει όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες προκειμένου οι εμπόλεμοι Έλληνες να απογαλακτισθούν άμεσα από την Φιλική Εταιρεία και από συναφή μαξιμαλιστικά ή φιλελεύθερα (κοινωνικοοικονομικά) προτάγματά της, να υποβαθμισθή η επιρροή των Φιλικών επί της ηγεσίας των Ελλήνων και, αντί εκείνης της επιρροής, να εθνικοποιηθή πλήρως η Ελληνική Επανάσταση, ήτοι να υιοθετήσει έκτοτε προτάγματα μόνον εθνικά, επ’ ουδενί φιλελεύθερα/εμφυλιακά (“Ιακωβινικά”), εις επήκοον των συντηρητικών Αυλών των Μεγάλων Δυνάμεων. Προς τούτο, ο Καποδίστριας προσδιόρισε δι’ εκείνου του διαγγέλματός του ένδεκα (11) βασικούς άξονες του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων:
Η συνέχεια του άρθρου εδώ:https://www.istorikathemata.com/2020/12/1821.html
Το είδαμε: εδώ
Αν σας άρεσε κάντε Like:
