Πριν απαντήσουμε στο ερώτημα του πώς κάνουμε σχέση, ας δούμε μαζί τι σημαίνει «σχέση». Για να έχουμε σχέση με το παιδί μας χρειάζεται να επικοινωνούμε μαζί του, να υπάρχει αγάπη και σεβασμός. Να μιλάμε και να ακούμε ο ένας τον άλλον, να καταλαβαίνουμε αυτό που θέλει να μας πει και να ανταποκρινόμαστε σε αυτό.
Συνήθως όμως η σχέση με τα παιδιά είναι πολύ δύσκολη, δεν ακούει ο ένας τον άλλο, ο καθένας επιμένει στην άποψή του και προσπαθεί να περάσει το δικό του, με αποτέλεσμα να υπάρχουν έντονες συγκρούσεις και να καταλήγουμε σε μια σχέση εξουσίας και επιβολής.
Ας αναρωτηθούμε όμως εάν μπορούμε να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας με έναν τρόπο που να υπάρχει αλληλοκατανόηση και συνεργασία.
Ένα κλασσικό παράδειγμα: συμφωνούμε με το παιδί μας ότι θα διαβάσει μόνο του τα μαθήματά του, το παιδί δεν τηρεί όμως την συμφωνία, εμείς γινόμαστε έξαλλοι και αρχίζουμε να το κρίνουμε και να λέμε «Είσαι τεμπέλης», «Άρχισες πάλι τα ίδια», «Ποτέ δεν θα βγάλω άκρη μαζί σου», «Είσαι ίδιος με τον πατέρα σου», να ειρωνευόμαστε «Σιγά μην διάβαζες», να απειλούμε «Δεν θα πας πουθενά το ΣΚ», να τιμωρούμε «Χαρτζιλίκι δεν έχει», να συμβουλεύουμε «Μη χαζεύεις», «Η τηλεόραση σε αποσπά»…
Εσάς αν σας μιλούσαν έτσι, πώς θα νιώθατε; Θυμάστε να σας μιλούν έτσι οι γονείς σας;
Πολλές φορές χωρίς να το καταλαβαίνουμε δεν ακούμε τα παιδιά. Μάλιστα με το δικό μας παιδί, επειδή είμαστε οι γονείς του και έχουμε την ευθύνη του, το θεωρούμε πολύ μικρό για να ξέρει κι έτσι θέλουμε να το συμβουλεύσουμε και να το καθοδηγήσουμε. Είμαστε οι προστάτες του.
Πόσο δύσκολο είναι να πάρουμε στα σοβαρά ένα μικρό παιδί; Και η αλήθεια είναι ότι καταλαβαίνει ότι δεν το αντιμετωπίζουμε όπως τους ενήλικες, με αποτέλεσμα να αισθάνεται μικρό κι να συμπεριφέρεται ανάλογα.
Παρακάτω θα αναφερθούν κάποια βασικά συστατικά στην δημιουργία μιας σχέσης με το παιδί μας, που ακόμα και αν τα γνωρίζουμε, θα ήταν χρήσιμο να τα ξαναθυμηθούμε.
Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να αισθάνεται ότι έχει την αμέριστη προσοχή μας. Χρειάζεται να του δίνουμε λίγο από τον χρόνο μας για να νιώθει ότι ενδιαφερόμαστε για εκείνο και για τον δικό του «κόσμο». Μπορούμε απλά να καθίσουμε κοντά του, να είμαστε μόνοι μαζί του, να ασχοληθούμε με μια δραστηριότητα σε όσο χρόνο μπορούμε να διαθέσουμε. Το παιδί εσωτερικεύει μέσα του ότι είναι σημαντικό για εμάς. Το βλέπουμε, το ακούμε, αλληλεπιδρούμε μαζί του.
Συχνά η επικριτική στάση των γονέων απομακρύνει τα παιδιά. Αρκεί να είμαστε λιγότερο αξιολογητικοί και να μην βάζουμε ταμπέλες -που πολλές από αυτές τραυματίζουν τα παιδιά, καθώς η κριτική καλλιεργεί ένα ασταθές έδαφος, όπου το παιδί αισθάνεται μέσα του φόβο, ντροπή και ενοχή. Αντί λοιπόν να αξιολογούμε, ας προσπαθούμε να καταλάβουμε την συμπεριφορά του. Εκφράσεις που μπορεί να βοηθήσουν είναι: «Βλέπω/Παρατηρώ ότι είσαι ανήσυχος σήμερα το απόγευμα. Σου συμβαίνει κάτι;». Μια τέτοια ουδέτερη παρατήρηση -η οποία είναι αρκετά δύσκολη πολλές φορές στην πράξη, καθώς χρειάζεται να φιλτράρουμε και τα δικά μας συναισθήματα- φέρνει το παιδί σε σχέση με αυτό που του συμβαίνει. Εμείς σαν γονείς μεταφέρουμε το νιάξιμο μας.
Η εμπιστοσύνη είναι η κόλλα για την σχέση με τα παιδιά. Πολλές φορές η εμπιστοσύνη είναι μια έννοια πολύ δεδομένη για τους γονείς. Στην πράξη τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Είμαστε εκεί δίπλα στα παιδιά να τους προσφέρουμε την εμπιστοσύνη μας. Τα παιδιά από την άλλη διψούν για αναγνώριση και εμπιστοσύνη και κάνουν τα πάντα να την κερδίσουν. Όμως τι είναι αλήθεια; Είναι κάτι περισσότερο από κάποιες λέξεις που θα πούμε. Είναι η στάση που υιοθετεί ο γονέας, η ζεστασιά στα μάτια του, ο τόνος της φωνής, όταν εκφράζει «Όλα θα πάνε καλά» ή «Θα τα καταφέρεις». Έτσι, σαν γονέας είμαι εδώ στο πλάι σου, και αναγνωρίζω ότι μέσα μου, εσύ, ως παιδί μου, έχεις ότι χρειάζεσαι για να αναπτυχθείς. Αρκεί μόνο η ζεστή παρουσία μου.
Ρέλλου Μαρίκα
Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια
ΚΕΜΥΛΟ
ΤΟΜΕΑΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ
Το είδαμε: εδώ
Αν σας άρεσε κάντε Like:
